วัคซีนคืออะไร ประโยชน์ที่มากกว่าการป้องกันสุขภาพ
วัคซีน (Vaccine) เป็นยาแผนปัจจุบันประเภทยาชีววัตถุหรือผลิตภัณฑ์ชีววัตถุ (Biological Product) ที่ผลิตโดยการสังเคราะห์จากเชื้อโรค วัตถุประสงค์ในการใช้วัคซีนคือ เพื่อเพิ่มและกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้สามารถป้องกันการติดเชื้อจากโรคต่างๆ รวมทั้งช่วยลดความรุนแรงจากโรคต่างๆ ในกรณีที่มีการติดเชื้อหลังจากที่ได้รับวัคซีนไปแล้ว
วัคซีนเป็นหนึ่งในวิธีการป้องกันโรคที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัย เพราะนอกจากป้องกันตัวเราจากการเจ็บป่วย แต่ยังมีประโยชน์ในด้านอื่นๆ ที่ส่งผลต่อตัวเราและคนรอบข้างรวมไปถึงสังคมในหลาย ๆ ด้าน
วัคซีนมีกี่ประเภท
วัคซีนถูกผลิตมาจากเชื้อโรคต่างๆ ที่มนุษย์ต้องการให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกัน และตอบสนองต่อวัคซีน จนทำให้ร่างกายสามารถป้องกันการติดเชื้อโรคเหล่านั้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ ชนิดของวัคซีนนั้นแบ่งประเภทตามการผลิตวัคซีน ซึ่งแบ่งได้เป็น 6 ชนิด ได้แก่
- วัคซีนเชื้อตาย (Inactivated Vaccine)
- วัคซีนเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ (Live Attenuated Vaccine)
- วัคซีนท็อกซอยด์ (Toxoid)
- วัคซีนเอ็ม อาร์ เอ็น เอ (mRNA Vaccine)
- วัคซีนที่ใช้ไวรัสเป็นพาหะ (Viral Vector Vaccine)
- วัคซีนคอนจูเกต (Conjugate Vaccine)
เมื่อเราฉีดวัคซีนเข้าสู่ร่างกาย วัคซีนจะกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันและจำว่าเชื้อนี้คือสาเหตุของการเกิดโรค ซึ่งต่อไปเมื่อร่างกายของเราได้รับหรือติดเชื้อโรคชนิดเดียวกับวัคซีนที่เราฉีดอีกครั้ง ร่างกายก็จะสร้างแอนติบอดีมาต่อสู้กับเชื้อโรคนั้นได้อย่างรวดเร็ว
ประโยชน์ของการฉีดวัคซีน
1. ป้องกันจากการเจ็บป่วย
วัคซีนช่วยป้องกันร่างกายจากการติดเชื้อโรคที่เป็นอันตรายหลายชนิด เช่น โรคหัด, โรคไข้หวัดใหญ่, โรคตับอักเสบ, โรคไข้เลือดออก, และโรคงูสวัส เป็นต้น เมื่อเราได้รับวัคซีน ร่างกายจะกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันและสร้างแอนติบอดี้เพื่อต่อสู้กับเชื้อโรคนั้น ทำให้ลดโอกาสการติดเชื้อซึ่งนำไปสู่การป่วย อีกทั้งยังลดการแพร่กระจายของโรค ดังนั้นผู้ที่ได้รับวัคซีนมีอัตราการป้องกันการติดเชื้อสูงกว่าผู้ที่ไม่ได้รับวัคซีน
2. วัคซีนช่วยลดความรุนแรงของอาการ
แม้ว่าวัคซีนจะช่วยปกป้องเราจากติดเชื้อได้ แต่ก็ไม่สามารถป้องกันได้ 100% แต่หากได้รับการฉีดวัคซีน เมื่อเกิดการติดเชื้อจนนำไปสู่การป่วย อาการของโรคที่เกิดขึ้นจะเบาลง รุนแรงน้อยกว่าผู้ที่ไม่ได้รับการฉีดวัคซีน อีกทั้งระยะเวลาของการป่วยจะสั้นลงด้วย จึงทำให้ลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้
3. วัคซีนช่วยสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ (Herd Immunity)
เมื่อประชากรส่วนใหญ่ได้รับวัคซีน จะทำให้เกิดการสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ ซึ่งสามารถช่วยป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคภายในชุมชน นำไปสู่การป้องกันในวงกว้าง ทำให้ผู้ที่ไม่ได้รับวัคซีนหรือผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ยกตัวอย่างเช่น เด็กทารก, ผู้สูงอายุ, กลุ่มเปราะบาง, และผู้ที่มีโรคประจำตัว ได้รับการปกป้องจากการติดเชื้อโรคร่วมด้วย
4. วัคซีนช่วยลดภาระค่าใช้จ่าย
การได้รับวัคซีนช่วยประหยัดเงิน เนื่องจากช่วยลดค่าใช้จ่ายในการรักษา เพราะวัคซีนช่วยป้องกันไม่ให้ติดเชื้อ ป้องกันการป่วย หรือหากติดเชื้อจนเป็นโรค อาการที่เกิดขึ้นก็จะเบาลง ลดอัตราการนอนโรงพยาบาลทำให้ไม่ต้องกังวลเรื่องภาระค่าใช้จ่าย
วัคซีนในประเทศไทย
สำหรับประเทศไทย สถาบันวัคซีนแห่งประเทศไทยได้แบ่งชนิดของวัคซีนออกเป็น 3 ชนิด ได้แก่
- วัคซีนพื้นฐาน
คือ วัคซีนที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดให้เด็กไทยทุกคนควรได้รับเพื่อป้องกันโรคที่เป็นปัญหาสำคัญ โดยในปัจจุบันวัคซีนพื้นฐานของไทยประกอบด้วยวัคซีน 8 ชนิดและสามารถป้องกันโรคได้ 11 โรค ได้แก่ วัคซีนวัณโรค (BCG), วัคซีนตับอักเสบบี (HB), วัคซีนโปลิโอ (OPV), วัคซีนคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน (DTP), วัคซีนหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน (MMR), วัคซีนคอตีบ-บาดทะยัก (dT), วัคซีนไข้สมองอักเสบ (JE) และวัคซีนมะเร็งปาดมดลูก (HPV) โดยวัคซีนแต่ละชนิดจะมีตารางการฉีดวัคซีนแตกต่างกันในแต่ละช่วงอายุ โดยวัคซีนพื้นฐานจะกำหนดให้ฉีดตั้วแต่แรกเกิดไปจนถึงอายุ 12 ปี - วัคซีนทางเลือก
คือ วัคซีนที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคต่างๆ แต่ไม่ได้อยู่ในแผนงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของกระทรวงสาธารณสุข เราจะเลือกฉีดหรือไม่ฉีดก็ได้เพราะมีราคาค่อนข้างสูง โดยวัคซีนทางเลือกที่มีจำหน่ายในประเทศไทย ได้แก่ วัคซีนพิษสุนัขบ้า (Rabies Vaccine), วัคซีนโรต้า (Rotavirus Vaccine), วัคซีนตับอักเสบเอ (Hepatitis A V Virus Vaccine), วัคซีนสุกใส (Vericella Vaccine), วัคซีนงูสวัด (Zoster Vaccine), วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น (MCV4/MPSV4), วัคซีนนิวโมคอคคัส (PCV-10/PCV-13/PCV-23), วัคซีนฮิบ (Haemophilus influenza type B Vaccine), วัคซีนไข้เลือดออก (Dengue Vaccine) วัคซีนทางเลือกสามารถรับได้ตั้งแต่อายุ 6 สัปดาห์ขึ้นไป โดยแต่ละช่วงอายุจะมีแนวทางในการรับวัคซีนทางเลือกที่แตกต่างกัน - วัคซีนสำหรับผู้ที่เดินทางระหว่างประเทศ
คือ วัคซีนที่ใช้ในการสร้างภูมิคุ้มกันให้กับผู้ที่จำเป็นต้อเดินทางไปในประเทศที่มีการระบาดหรือมีโรคติดต่อบางอย่างเป็นโรคประจำถิ่น วัคซีนสำหรับผู้ที่เดินทางระหว่าวงประเทศ ได้แก่ วัคซีนป้องกันโรคทัยฟรอยด์ (Typhoid Vaccine), วัคซีนป้องกันโรคไข้เหลือง (Yellow Fever Vaccine), วัคซีนป้องกันอหิวาตกโรค (Choletra Vaccine)
วัคซีนเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังในการป้องกันโรคและส่งเสริมสุขภาพสาธารณะ ประโยชน์ของวัคซีนมีมากกว่าการป้องกันโรคส่วนบุคคล แต่ยังรวมถึงการลดภาระการรักษาพยาบาล การส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจ และการป้องกันการกลับมาระบาดของโรคที่ควบคุมได้แล้ว การสนับสนุนการฉีดวัคซีนจึงเป็นเรื่องสำคัญที่ทุกคนควรให้ความสนใจและมีส่วนร่วม
PSK Clinic บริการฉีดวัคซีน
| รายการ | ราคา | โปรโมชั่น |
|---|---|---|
| วัคซีนไข้หวัดใหญ่ | 800 บาท | 650 บาท |
| วัคซีนไข้หวัดใหญ่ (High Dose) | 2,600 บาท | 1,990 บาท |
| วัคซีนป้องกันไข้เลือดออก 1 เข็ม | 3,000 บาท | 2,800 บาท |
| วัคซีนป้องกันไข้เลือดออก 2 เข็ม | 6,000 บาท | 4,800 บาท |
